Bij basisschool Rainbow4kids werd een zonnecollector geïnstalleerd om water op te warmen en om de energiekosten te reduceren, ook de keuken en het kookproces werden er geoptimaliseerd.
Situatie
De basisschool Rainbow4kids is gelegen in Ukunda, Kenia en verzorgt het onderwijs van meer dan 350 leerlingen. De bevolking is er vooral erg arm en slaagt er niet altijd in om voldoende eten te voorzien voor hun kinderen. Daarom biedt de school dan ook dagelijks aan de leerlingen twee warme maaltijden aan die bereid worden door gebruik te maken van een houtvuur. De kookinstallatie heeft een lage efficiëntie en vereist een grote hoeveelheid brandhout. Wat niet alleen nadelig is voor het milieu, maar ook de energiekosten hoog doet oplopen. In de keuken wordt gebruik gemaakt van erg zware kookpotten om de maaltijden te bereiden die moeilijk zijn om te verplaatsen. Bovendien vult de keuken zich met rook tijdens het kookproces en ook de temperatuur stijgt er enorm, waardoor werken heel onaangenaam is voor het keukenpersoneel.
Gezien de omvang van dit project, werd het opgesplitst in twee delen: het plaatsen van een duurzame energie installatie om het water op te warmen en de optimalisatie van het kookproces en de keuken.
Zonnecollector
Na een grondige studie naar de beste energie oplossing, beslisten studenten ingenieur Jason Serdons en Sven Bonhomme om een zonnetrog op te bouwen bij de school. Eens ter plaatse echter, bleek een zonnecollector beter geschikt te zijn aangezien deze installatie minder complex is en ook geen elektronische besturing vereist. Een zonnecollector zet zonne-energie om naar warmte. De installatie opgebouwd in Ukunda bestaat uit zonnepanelen met een grid gestructureerd netwerk dat gevuld is met glycerine en een warmtewisselaar in een watertank. Zonnestralen verwarmen de glycerine in het netwerk dat verder gepompt wordt naar de warmtewisselaar waar de warmte getransfereerd wordt naar het water in de tank. Het opgewarmde water (tot 65 °C) wordt rechtstreeks gebruikt in de keuken waardoor de energiekosten jaarlijks dalen met 25 % (of 500 euro) De zonnecollector werd volledig opgebouwd met plaatselijke materialen in samenwerking met lokale aannemers.
Lees alles over hun Keniaans avontuur op hun blog.
Optimalisatie van de keuken en het kookproces
Na de opbouw van de zonnecollector gaven Sven en Jason de fakkel door aan studenten Pieterjan Oudebrouckx and Simon Wauters om de keuken en het kookproces te optimaliseren. Zij hadden reeds een volledige literatuurstudie uitgevoerd om een nieuw, efficient, duurzaam en ergonomisch fornuis te ontwikkelen. Het ontworpen fornuis volgt het rocket stove principe waarbij hout gebruikt wordt als brandstof en bestaat uit twee aparte kokers, een enkel en een dubbel cilinder type. In Ukunda gingen ze onmiddellijk op zoek naar lokaal beschikbare materialen, pasten het ontwerp aan en bouwden het fornuis op. Ze installeerden ook een kraan met takel om de zware kookpotten te liften en te verplaatsen. Dankzij het nieuwe efficiente fornuis stijgt de temperatuur niet meer zo fors en de keuken is rookvrij waardoor het er aangenamer werken is. Het houtgebruik werd gereduceerd met 38 % per jaar (of 570 euro).